atalar sözü

ata sözü

ata sözü

см. atasözü

1. امثال وحکم

2. پند و اندرز بزرگان

3. سخن بزرگان

4. نصیحت پیشینیان

atalar sözü

atalar sözü

1. أمثولة [أُمْثُولَة]

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

2. آية [آيَة]

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

3. شاهد [شاهِد]

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

4. عظة [عِظَة]

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

5. موعظة [مَوْعِظَة]

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

I

сущ. слово:

1. единица языка, представляющая собой звуковое выражение понятия о предмете или явлении объективного мира. Sözün mənası значение слова, çətin söz трудное слово, yeni söz новое слово, göhnəlmiş söz устарелое слово, dialekt sözü диалектное слово, alınma söz заимствованное слово, əcnəbi söz иноязычнное слово, loru söz просторечное слово, çoxmənalı söz многозначное слово, sözün işlənməsi употребление слова, sözün kökü корень слова, sözün əsası основа слова, sözü yazmaq записать (написать) слово, sözü yadında saxlamaq запомнить слово, söz düzəltmək образовать слово, sözü izah etmək объяснять слово; söz birləşməsi словосочетание

2. обязательство сделать, выполнить что-л., обещание. Söz vermək дать слово, sözündən qaçmaq отказаться от своего слова, sözünün üstündə durmaq сдержать свое слово

3. публичное выступление, речь, устное официальное заявление. Giriş sözü вступительное слово, son söz заключительное слово, cavab sözü ответное слово, söz istəmək просить слова, sözdən məhrum etmək kimi лишить слова кого, söz vermək kimə предоставить слово кому, çıxış üçün söz verilir kimə слово для выступления предоставляется кому, qısa sözlə müraciət etmək kimə с кратким словом обратиться к кому, söz azadlığı свобода слова

4. высказывание, выражение, фраза. Ağıllı sözlər умные слова, ürəyə yatan sözlər приятные слова, öldürücü sözlər убийственные слова, axmaq söz глупое слово, artıq söz лишнее слово, lüzumsuz sözlər ненужные слова, şair sözü слово поэта, ana sözü слово матери, alim sözü слово учёного, onun sözlərində hədə-qorxu səsləndi в его словах прозвучала угроза, sizin sözünüzdən belə başa düşmək olar ki … из ваших слов можно понять, что …, onun sözündən belə çıxır ki … из его слов вытекает, что …, sizin sözünüzdən görünür ki … из ваших слов видно, что …

5. в форме: sözləri слова (литературный текст, на который написана музыка). “Sənsiz” romansının sözləri Nizaminindir слова романса “Сэнсиз” (“Без тебя”) принадлежат Низами, mahnının sözləri S. Vurğunundur слова песни С. Вургуна, Füzulinin sözlərinə yazılmış mahnılar песни, написанные на слова Физули

II

прил. словесный:

1. относящийся к слову, состоящий из слов. Söz materialı словесный материал

2. выражаемый словами. Söz müharibəsi (savaşı) словесная война

◊ söz azdırmaq: 1. сбивать, сбить с темы разговора; 2. переменять, переменить тему разговора; söz almaq: 1. kimdən брать, взять слово с кого; 2. kimdən выпытывать, выпытать что-л. о ком-, о чем-л.; 3. брать, взять слово (для выступления и т.д.); söz altında qalmamaq не лезть за словом в карман; söz aparmaq доносить, передавать услышанное от кого-л. кому-л.; söz aparıb gətirmək сплетничать, заниматься сплетнями; söz aramızda qalsın между нами говоря; söz arasına söz salmaq заговаривать, заговорить зубы; söz atmaq: 1. kimə задевать, задеть кого; 2. закидывать, закинуть слово; закидывать, закинуть удочку (намекать, намекнуть на что-л.); söz açıldı зашёл разговор, зашла речь о ком-, о чем-л.; söz açmaq kim, nə haqqında заводить, завести разговор о ком, о чем; söz axtarmaq искать повод для разговора; söz axtarır ищет повод (для ссоры, драки и т.д.); sözü bir eləmək сговориться, договориться; söz burada qalsın по секрету говоря; söz vaxtına çəkər выражение, указывающее на то, что событие, о котором идет речь, произошло как раз в это время; söz verib dalından qaçmaq не сдержать своего слова; söz verib söz almaq договориться; söz qaytarmaq вступать, вступить в пререкание, перечить, дерзить; ağzından söz qaçırtmaq проговориться; söz qoşmaq: 1. сочинять (стихи); 2. kimə сочинять небылицу о к ом, о чём; söz dağarcığı о том, кто не лезет за словом в карман; söz döyüşdürmək kimlə пререкаться, вступать, вступить в пререкание с кем; перечить к ому, söz dəyir kimə быстро обижается; söz demək kimə делать, сделать замечание кому; söz düşdü kimdən, nədən зашла речь о к ом, о чём; söz düşdü-düşmədi к месту не к месту; söz eləmək nəyi придавать, придать чему-л. незначительному большое значение; söz yığmaq собирать сплетни; söz yox слов нет, ничего не скажешь; söz yoxdur nəyə, kimə ничего не скажешь (выражение одобрения, похвалы); söz kəsmək приходить, прийти к соглашению; söz gəzdirmək распространять сплетни; söz yemək kimdən заслуживать, заслужить чьё-л. замечание, нарекание; söz götürmək переносить, терпеть обиду (оскорбление, замечание); söz götürməmək не выносить обиды (замечаний); söz güləşdirmək kimlə пререкаться с кем; söz oynatmaq играть словами; kimə, nəyə söz ola bilməz ничего не скажешь, не придерёшься к кому, к чему; söz olar (ola bilər) может вызвать толки, сплетни; söz pəhləvanı болтун, мастер говорить; söz salmaq kimdən, nədən заводить, завести речь (разговор) о к ом, о чём; sözdə tutmaq kimi ловить, поймать на слове кого; sözdən söz çıxartmaq придираться, придраться к словам; sözə basmaq заговаривать, заговорить зубы; sözə qoymaq kimi, nəyi поднимать, поднять на смех кого, что; sözə quyruq qoymaq (bağlamaq) придираться, придраться к каждому слову; sözə gəlmək kimlə спорить, поспорить с кем; sözləri düz gəlməmək не понимать друг друга; расходиться, разойтись во мнениях; sözləri çəp (tərs) gəlmək см. sözləri düz gəlməmək; söz sözə gələndə когда речь идет о ком-, о чем-л., когда дело касается кого-л., чего-л.; söz üstünə gətirmək kimi направлять, направить разговор в какое-л. русло; söz üçün cibə girməmək за словом в карман не лезть (не ходить); söz çəkmək kimdən выпытывать, выпытать, выведывать, выведать что у кого; söz çıxarmaq kim, nə haqqında пускать, пустить слух о к ом, о чем; sözü ağartmaq заострять, заострить внимание на чьём-л. слове; sözü ağzında qalmaq остановиться на полуслове; sözü ağzından tökülür kimin каша во рту у кого; sözü boğazında qurudu (qaldı) слово застряло в горле; sözü daşdan keçmək пользоваться непререкаемым авторитетом; sözü yerə düşmək получить отказ (своей просьбе); sözü dəymək kimə обидеться на чьи слова; sözü keçmək иметь вес, пользоваться авторитетом; sözü kəlbətinlə dartıb çəkmək вытягивать слово клещами из кого-л.; sözü sınmaq см. sözü yerə düşmək; sözü söz olmaq быть верным своему слову; sözü ürəyində qalmaq не высказаться до конца; sözü havaya buraxmaq бросать слова на ветер, говорить попусту; sözü çürütmək жевать (пережёвывать) жвачку (надоедливо повторять одно и то же); sözümüz sözdür договорились; решили, всё останется в силе; sözümün canı var суть моих слов в том …; sözün başını açmaq начинать, начать разговор о чём-л.; sözün var söz danış не говори глупостей, не городи чушь; sözün açığı откровенно говоря; sözün qısası (müxtəsəri) короче говоря; sözün düzü говоря правду, честно говоря; sözündən qaçmaq отказаться от своего слова; sözündən keçməmək уважить (приняв во внимание, исполнить чьё-л. желание); sözündən çıxmaq kimin ослушаться (не подчиниться чьему-л. приказу, требованию, распоряжению) кого; sözündən çıxmamaq kimin слушаться кого; sözünə qüvvət vermək kimin поддакивать, одобрять, поддерживать чьи слова; sözünü ağzına təpmək затыкать рот к ому; sözünü ağzında qoymaq kimin оборвать на полуслове кого; sözünü balla kəsim разрешите вмешаться в разговор; sözünü bilməmək не давать отчета своим словам; sözünü qəribliyə salmaq не придавать значения чьим-л. словам, игнорировать чьи-л. слова; sözünü dəbbələmək отказываться, отказаться от своих слов; sözünü yarımçıq kəsmək kimin прервать кого на полуслове; sözünü yelə vermək kimin пропускать, пропустить чьи слова мимо ушей; sözünü yerə salmaq kimin не исполнить чью просьбу; sözünü yeritmək, sözünü keçirmək добиваться, добиться своего, настоять на своем; sözünü sındırmaq не уважить (не выполнить чью-л. просьбу); sözünü söz eləmək kimin придираться, придраться к словам чьим; sözünü iki eləməmək kimin беспрекословно выполнять, выполнить желание (просьбу, приказ) кого, чьё; sözünün (sözünüzün) qüvvəti в подтверждение твоих (ваших) слов; sözünün üstünə söz olmamaq не перечить к ому-л.; sözünün üstə söz qoymamaq см. sözünün üstə söz olmamaq; sözünün üstündə durmaq настаивать, настоять на своём; sözünün üstündə durmamaq не сдержать своего слова; sözü uzatmaq (затягивать, затянуть разговор); acı söz неприятное, обидное слово, колкости; ağır söz оскорбительное слово; ağzı sözə qızışmaq заговариваться, заговориться (увлечься разговором); ağzını sözə tutmaq kimin заговаривать, заговорить кого (утомлять, утомить разговором кого-л.); ara sözü (aralıq sözü) сплетни, слухи; ara söz лингв. вводное слово; ara cümlə вводное предложение, ön söz предисловие; atalar sözü пословица; boş söz пустые разговоры; əbəs söz напраслина

patron

Ağa toxdur, nökərə bir çörək yoxdur. atalar sözü

Ağaya ağa desən gülməyi gələr, nökərə nökər desən, ağlamağı gələr. atalar sözü

patron

Ağa toxdur, nökərə bir çörək yoxdur. atalar sözü

Ağaya ağa desən gülməyi gələr, nökərə nökər desən, ağlamağı gələr. atalar sözü

ağa, beyefendi, efendi, patron

отец, предок

atalar - предки

atalar sözü - пословица

atalar kütügi - родословная

ср. şecere

I

сущ. отец:

1. мужчина по отношению к своим детям. Rüstəmin atası çoban idi отец Рустама был чабаном

2. устар. покровитель, благодетель. Millət ataları отцы нации

3. вежливое обращение к пожилому мужчине, уважаемому человеку. Ata, mərkəzi meydan haradır? отец, где находится центральная площадь?

4. перен. родоначальник, основоположник чего-л. Üzeyir Hacıbəyov şərq musiqisinin atasıdır У. Гаджибеков – отец восточный музыки; atalar deyiblər … предки говорили …; atalar sözü пословица

II

1. отцовский. Ata məhəbbəti отцовская любовь, ata ürəyi отцовское сердце, ata hökmü отцовская власть

2. отчий. Ata yurdu отчий дом, ata damı отчий кров

3. отеческий. Ata nəvazişi ilə с отеческой лаской

4. достойный отца. Atasının oğlu сын, достойный отца; atasının qızı дочь, достойная отца

◊ ata kimi как отец, по-отечески; ata malı kimi как отцовское добро; ata malı kimi bölmək делить, разделить поровну; atam da gəlsə, … ни за какие блага, ни за что не … atası yanmaq kimin измучиться; atasını yandırmaq kimin показать кузькину мать к ому, показать, где раки зимуют, задать перцу, задать жару к ому; atandan danışma, özündən de не хвались отцом, хвались молодцом; atasına od qoymaq (vurmaq) kimin см. atasını yandırmaq kimin; atası yerində olmaq (о ком-л.) в отцы годиться кому-л.; atasına çəkmək уродиться в отца, пойти в отца; atası balıqçı olan suya baxar у кого отец рыбак, и сам на воду смотрит

a: \sprichwörtlich werden atalar sözünə keçmək, atalar sözü olmaq

1. alâmet

Anlamı: belirti, ışaret, iz, nişan, alâmet

2. başyapıt

Anlamı: şaheser

3. emare

Anlamı: ışaret, iz, belirti

4. harika

Anlamı: olağanüstü, mucize

5. mucize

Anlamı: insanları hayran bırakan olay

6. marka

Anlamı: resim veya harfle yapılan işaret

7. paradigma

Anlamı: alternatif olabilen sözcükler dizini

8. tansık

Anlamı: mucize

9. darbımesel

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

10. logo

Anlamı: simge, sembol, rumuz, alâmetifarika

11. göstermelik

Anlamı: örnek, numune, mostralık

12. belgi

Anlamı: bir şeyi benzerlerinden ayıran özellik

13. simge

Anlamı: sembol

14. sembol

Anlamı: işaret, simge

15. öğüt

Anlamı: nasihat

16. amblem

Anlamı: soyut bir şeyin, bir kavramın sembolü olan varlık veya eşya, belirtke

17. atasözü

Anlamı: uzun deneme ve gözlemlere dayınlarak sölyenmış

18. belirti

Anlamı: alâmet, nişan

1. aynı

Anlamı: başkası değil, özdeşi, tıpkısı

2. gibisi

Anlamı: benzeri

3. ibret

Anlamı: kötü davranışlardan sakınmayı sağlayan ders, sonuç

4. darbımesel

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

5. özdeyiş

Anlamı: vecize, kelamıkibar

6. etüt

Anlamı: bir konuda yapılan inceleme, araştırma

7. tıpkı

Anlamı: tıpatıp, aynı

8. öğüt

Anlamı: nasihat

9. atasözü

Anlamı: uzun deneme ve gözlemlere dayınlarak sölyenmış

1. izlemek

Anlamı: seyretmek

2. seyretmek

Anlamı: bakmak, izlemek

1. gibisi

Anlamı: benzeri

2. kanıt

Anlamı: bir şeyin doğruluğunu gösteren belge

3. darbımesel

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

4. alıntı

Anlamı: iktibas, aktarma

5. tanık

Anlamı: bilgi veren kimse, şahit

6. şahit

Anlamı: tanık

7. dayanak

Anlamı: bir iddiayı güçlendirmeye yarayan tanıt

8. atasözü

Anlamı: uzun deneme ve gözlemlere dayınlarak sölyenmış

1. ibret

Anlamı: kötü davranışlardan sakınmayı sağlayan ders, sonuç

2. göstermelik

Anlamı: örnek, numune, mostralık

3. darbımesel

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

4. vaaz

Anlamı: dini konuşma

5. öğüt

Anlamı: nasihat

6. atasözü

Anlamı: uzun deneme ve gözlemlere dayınlarak sölyenmış

1. ibret

Anlamı: kötü davranışlardan sakınmayı sağlayan ders, sonuç

2. darbımesel

Anlamı: ata sözü, atalar sözü

3. göstermelik

Anlamı: örnek, numune, mostralık

4. vaaz

Anlamı: dini konuşma

5. öğüt

Anlamı: nasihat

6. atasözü

Anlamı: uzun deneme ve gözlemlere dayınlarak sölyenmış

••